De graanoogst komt eraan. Straks is het weer tijd om na te denken over een nateelt of groenbemester. Maar welke keuze levert jou eigenlijk het meeste op – voor je bodem én voor het klimaat?

De koolstoftool van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij geeft een verrassend duidelijk antwoord.
Spijtig genoeg bestaat deze toepassing niet in Nederland: ‘Wie zegt dat de Hollanders alles beter doen?’

Waarom je nú moet plannen

Voor veel landbouwers is de groenbemester een verplicht nummertje in het bouwplan. Maar wie slim kiest, haalt er wél voordeel uit. Dankzij het bodempaspoort, dat voor elke actieve landbouwer gratis beschikbaar is via het Landbouwloket, kun je die keuze vandaag beter onderbouwen dan ooit tevoren.

In het bodempaspoort zit immers de koolstoftool – een eenvoudig bruikbaar instrument dat laat zien hoe verschillende teelten en groenbemesters bijdragen aan de koolstofopbouw van je bodem. En dat is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de structuur, het vochtvasthoudend vermogen en de weerbaarheid van je perceel.

Wat doet de koolstoftool?

De koolstoftool simuleert hoeveel organische koolstof (%OC) je bodem kan opbouwen in de komende jaren. Ze gebruikt daarvoor gegevens uit jouw bodempaspoort (bodemtype, textuur, teeltrotatie, enz.). Op basis van het Roth-C-model, een internationaal erkend rekenmodel voor koolstofbalansen in landbouwbodems, vergelijkt de tool verschillende scenario’s.

De standaardberekening gebruikt de teeltrotatie van de afgelopen 6 jaar. Maar je kan zelf extra scenario’s aanmaken, bijvoorbeeld met:

  • andere nateelten of groenbemesters,

  • het al dan niet achterlaten van stro of gewasresten,

  • verschillende regimes van organische bemesting (type, hoeveelheid, moment).

Met één druk op de knop krijg je een grafiek te zien van het effect op lange termijn. Zo zie je meteen welke keuze op jouw perceel het meest bijdraagt aan koolstofopbouw – en dus aan klimaatvriendelijke landbouw.

Groenbemesters: niet alleen goed voor ecopunten

Via het GLB ontvang je vandaag al eco-premies voor bepaalde groenbedekkingen. Maar wat je met deze tool kunt doen, gaat verder dan administratie invullen: je krijgt een beslissingsondersteuning op maat van je perceel, en dat met onderbouwde data.

De tool toont niet alleen de bijdrage van je groenbemester aan de organische koolstof, maar houdt ook rekening met het effect van bemesting én teeltresten.

Waarom dit werkt

💡 Koolstofopslag = klimaatwinst. Als koolstof in je bodem blijft, dan wordt CO₂ uit de atmosfeer vastgelegd. Dat helpt om klimaatdoelen te halen, en dat is ook goed voor het imago van de sector.

🌾 Bodemkwaliteit verbetert. Meer organische koolstof betekent vaak ook een gezondere bodem, betere infiltratie, meer bodemleven én hogere weerbaarheid tegen droogte en erosie.

📊 Tool met praktijkwaarde. Dit is geen papieren oefening: de rekentool maakt gebruik van jouw eigen perceelsgegevens. Resultaten zijn dus realistisch én bruikbaar voor je teeltplanning.

🧾 Er is subsidie. Je krijgt bovendien een subsidie voor het gebruik van het bodempaspoort. Check daarvoor de informatie op de site van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij. (Zie: Subsidie bodempaspoort).

Wat moet je doen?

  1. Log in op het Landbouwloket met je e-ID of Itsme.

  2. Open het bodempaspoort van je bedrijf.

  3. Klik op de koolstoftool en maak een of meer scenario’s aan met jouw nateelten.

  4. Vergelijk de impact van je keuzes op de koolstofbalans.

  5. Gebruik dit als basis voor je keuze van groenbemester.

👉 Heb je bouwland? Dan is dit het moment om je keuzes slim te onderbouwen.

Meer weten?

Slotbedenking

Wie koolstof slim beheert, beheert zijn bodem én zijn toekomst. Je hoeft geen specialist te zijn om met de koolstoftool te werken – je hoeft alleen maar te beginnen. De data zitten er al in. Jij hoeft ze alleen nog te gebruiken.

Er zijn adviseurs, die je op maat advies kunnen geven. Indien interesse, geef ik je via email hun coördinaten door.

Voor lezers uit Nederland