Actueel
Er is vandaag veel te doen over de nood van transitie.
Andere spreken dan weer over een transitiedwang.
Partijen kunnen er niet uit geraken op basis van emotie en keiharde macht.
Het succes van een transitie wordt bepaald door meerdere parameters, die wetenschappelijk in een formule kunnen worden gegoten. Door de parameters van deze succesformule te analyseren kan men verbeteringen aanbrengen.
CVT staat hierbij voor Commitment voor Transitie.
De formule luidt:
CVT = M * O * ED * ES * (V*T)
De formule geeft aan dat aan vijf randvoorwaarden voldaan moet worden wil er voldoende commitment voor een veranderproces bestaan. Het is dus een tijdsopname vergelijkbaar met die van een financiële balans. Het is als een foto die je op een bepaald moment in de tijd neemt en die je inzicht geeft in het op dat moment aanwezige commitment.
- M = missie en visie
- O = onvrede met de huidige situatie: alle partijen moeten de nood aan transitie inzien.
- ED = externe druk om samen de verandering te doen realiseren.
- ES = eerste (succesvolle) stappen moeten SMART zijn.
- (V*T) = de in de organisatie aanwezige persoonlijke vaardigheden en talenten of mogelijkheden.
Zoals in de wiskunde: als één van de parameters NUL of NUL BENADERT, dan is het resultaat ook NUL.
De formule is gebaseerd op de iets simpeler Gleicher-vergelijking, die er op is gericht om vooraf te kunnen beoordelen of een organisatie bij machte is om de te verwachten weerstand tegen verandering te overwinnen.
Mijn ‘gouden formule’ gaat echter uit van de positieve energie binnen een organisatie.
Is er voldoende commitment (op zijn Vlaams: goesting) om tot de verandering over te gaan?
Geen weerstand als graadmeter, maar commitment!
Commitment
- is vrijwillig, niet vrijblijvend
- heeft vaak betrekking op langere termijn,..
- maakt slim gebruik van een geverifieerde externe druk of dreiging
- stelt concrete doelen die meetbaar én haalbaar zijn
- kent een duidelijk tijdsplan
- laat de offers c.q. de kosten van deelname concreet zien
- geeft duidelijk aan wat er te winnen valt, ook als dat nog onduidelijk is
- is niet bang te laten zien dat er onduidelijkheden in het plan zitten
- biedt de (vrijwillige) mogelijkheid niet mee te doen
Missie en visie
- is gebouwd op persoonlijke contacten en ervaringen, als fundament. Ontmenselijkte dromerij zonder mensen geeft geen organisatie of samenleving.
- veranderdrang of transitiedwang leidt nooit tot duurzame resultaten die breed gedragen worden
- houdt rekening met geschiedenis, de huidige complexe situatie als uitgangspunt : zonder goed gedocumenteerde kennis van de startsituatie wordt geen doel bereikt.
- is mensgericht omdat de mens het uiteindelijk moet doen in deze toch al ontmenselijkte samenleving
Onvrede
- zodra de ontevredenheid met de huidige situatie groter is dan de weerstand tegen de verandering is er kans.
- deze onvrede kan/mag verschillend zijn van aard voor de verschillende deelnemers naar gelang hun positie, rangorde of uitgangspunt
- als ieder participant zijn eigen drijfveer heeft voor verandering om een gemeenschappelijk doel te halen, is transitie haalbaar.
Externe druk
- ‘There is no alternative’ (TINA) is een miscommunicatie omdat het geen verantwoording geeft.
- Wetenschappelijk of deskundig bewijs kan alleen effectief en betrouwbaar gevalideerd worden door niet-belanghebbenden buiten het transitieproces.
- Externe druk vanuit zuivere macht leidt tot een tegen-macht en verhoogt zelf de weerstand die de noodzakelijke transitie onmogelijk wordt.
- De externe nood aan transitie moet in ieders belang uitgelegd kunnen worden in de taal van alle betrokkenen en rekening houden met de kennis van de betrokkenen in alle lagen van de verandering.
Eerste stappen
- door de route op te delen in kleine stappen , kunnen er snel resultaten gehaald worden , die moed geven om de volgende stappen te zetten tot de volledige route duidelijk wordt.
- deze stappen moeten duidelijk, veilig en fair zijn voor alle mensen binnen de organisatie die de transitie ondergaan
- uitstel zou alleen de weerstand voor transitie verhogen en uiteindelijk iedere gesprek hierover tegenhouden.
Vaardigheden en talent
- gaat respectvol om de talenten van de betrokkene, die de transitie ondergaat. You never judge a fish climbing a tree. Een bedrijfstransitie is nooit haalbaar als het niet haalbaar is voor de man/vrouw, die het moet doen.
- betekent ook dat de belanghebbenden rondom de betrokkene meegerekend worden in de capaciteit van verandering : gezin, familie, vrienden, leveranciers en afnemers. Indien zij de transitie niet kunnen aanpakken, kan de betrokkene het ook niet.
- houdt ook rekening met de bedrijfsmatige parameters om het haalbare te ontdekken: ruimtelijke ordering, financiële haalbaarheid (solvabiliteit, rendabiliteit en voldoende liquide om de verlieslatende transitiekost te overbruggen)
Een bemiddeling die rekening houdt met alle partijen kan helpen om fouten op een veilige manier recht te zetten.
Hiervoor zijn er enkele noodzakelijke voorwaarden:
- Alle partijen moeten inzien dat er een probleem is dat moet opgelost worden. De waarom-vraag (The ‘Why’) is hierbij leidend, maar hoeft niet voor alle partijen dezelfde inhoud te hebben.
- Alle partijen moeten bereid zijn om hieraan mee te werken, door een stap naar de bemiddelde oplossing te zetten. Men is meer bereid tot samenwerking als er veiligheid en respect wordt geboden. (What’s in it for me?)
- De bemiddelaar moet erkend zijn door alle partijen en meerzijdig partijdig kunnen vertalen in de discussie zonder zijn/haar neutraliteit te verliezen bij de deelnemers. Dit vraagt tijd, ruimte en kennis over mensen en de problematiek zelf.
- De bemiddelaar moet de energie en motivatie hebben om hiertussen te staan.
