🧨“Het is niet het werk zelf dat mij uitput. Het zijn de systemen errond die mij breken.”

In de ziekenhuizen, scholen en overheidsdiensten van Vlaanderen groeit een stille uittocht. Zorgverleners, leerkrachten en administratieve krachten – vaak met tientallen jaren ervaring – willen er de brui aan geven. Niet omdat ze hun job niet meer willen doen, maar omdat ze het niet meer kunnen. Het probleem? De digitalisering van hun werk is zodanig doorgeschoten dat ze digitaal uitgesloten worden, en daardoor hun kerntaken niet meer naar behoren kunnen uitvoeren.

📚 Zorg, onderwijs en administratie: de drie werkvloeren waar digitalisering pijn doet

1. Zorg: het ziekenhuis of woonzorgcentrum als klikfabriek

  • Zorgkundigen moeten intussen meer registreren dan zorgen.

  • Verpleegkundigen die jarenlange expertise hebben in wondzorg of palliatieve begeleiding, worden afgerekend op dashboards.

  • De elektronische patiëntendossiers zijn log, moeilijk navigeerbaar en houden geen rekening met de praktijk op de werkvloer.

2. Onderwijs: van lesgever naar data-inputverwerker

  • Leerkrachten spenderen meer tijd aan het invoeren van aanwezigheden, zorgplannen en toetsanalyses dan aan lesvoorbereiding of leerlingbegeleiding.

  • Evaluatie wordt een spreadsheet, en oudercontacten verlopen via digitale platformen waarvoor de helft van de ouders geen toegang heeft.

  • Pedagogische ervaring wordt verdrongen door digitale administratie.

3. Administratie: de terugtredende overheid legt alles bij de ambtenaar

  • Burgerzaken, RVA, VDAB, OCMW’s… overal wordt eerst het digitale loket opgedrongen.

  • Ambtenaren worden verplicht om te werken met tientallen niet-gekoppelde systemen. Vraag maar aan Justitie

  • Er is minder ruimte voor maatwerk, terwijl burgers net méér hulp nodig hebben.

Resultaat: werknemers voelen zich machteloos, afgekeurd en overbodig. Ze willen niet op pensioen omdat ze ‘klaar zijn met werken’, maar omdat het systeem hen onbruikbaar heeft gemaakt.

🏛️ De overheid wil langer werken, maar maakt het onmogelijk

De Vlaamse en federale overheid hameren op de noodzaak van langer werken, het optrekken van de pensioenleeftijd, en het verminderen van vervroegde uitstapregelingen. Maar:

  • Tegelijkertijd worden de werkomstandigheden onwerkbaar voor wie niet 100% digitaal vaardig is.

  • Er is geen beleid dat inzet op structurele digitale ondersteuning voor oudere werknemers.

  • De menselijke back-up verdwijnt: geen helpdesk, geen aanspreekpunt, enkel digitale zelfredzaamheid.

Het beleid zaagt zo aan de tak waarop het zit. Want hoe meer mensen moeten blijven werken, hoe minder mensen dat kunnen op een menswaardige manier.

⚠️ Digitalisering wordt sociale afbraak

De overheid profileert digitalisering als:

  • Efficiëntie

  • Klantgerichtheid

  • Kostenbesparing

Maar voor de betrokken werknemers betekent het vandaag vaak:

  • Digitale overbelasting

  • Structurele vernedering

  • Aftellen naar het pensioen

En intussen:

  • Missen burgers hun rechten door digitale doolhoven

  • Wordt het maatschappelijk draagvlak voor digitalisering kleiner

  • Groeit het gevoel dat de overheid zich terugtrekt als bondgenoot

👣 Wat moet er anders?

Voor zorg, onderwijs en administratie moeten we naar een beleid dat uitgaat van digitale rechtvaardigheid, menselijke autonomie en realistische werkbaarheid. Enkele noodzakelijke stappen:

  1. Erken digitale stress als risico op uitval en burnout

  2. Geef elke werknemer recht op persoonlijke digitale ondersteuning op maat

  3. Laat ervaren krachten meebeslissen over werktools – geen systemen opleggen zonder input

  4. Herintroduceer menselijke loketten voor burgers én werknemers

  5. Houd rekening met digitale draagkracht in pensioen- en loopbaanbeleid

💬 Slot: dit is geen technologische fout, maar een maatschappelijke keuze

We kunnen niet blijven beweren dat we mensen nodig hebben in de klas, aan het bed en achter het loket, terwijl we tegelijk hun werk onmogelijk maken.
We kunnen niet langer vragen dat ze blijven werken tot 67, maar intussen elk gevoel van autonomie, erkenning en werkbaar werk ondergraven met kille tools en digitale bureaucratie.

De digitale kloof op de werkvloer is geen probleem van de werknemer.
Het is een ontwerpfout van beleid.
En zolang die niet wordt hersteld, verliest de overheid haar beste mensen. Elke dag opnieuw.

Je kan je familie en vrienden wellicht helpen, door dit bericht te delen.

Geen tips meer missen?

Schrijf je in op de nieuwsbrief.

Je privacy is 100% gegarandeerd.

De oplossing?
We laten de IT dienst het probleem nog eens bestuderen.
Dan weten we zeker dat er geen oplossing uitkomt.